نام محدوده : معدن لایمستون ۵۰۱

موقعیت جغرافیایی:

استان: لرستان

شهرستان: سراب دوره- روستای دره بادام

مختصات یک نقطه از محدوده: N 47 -36- 33  و E6/20- 01- 48

راه دسترسی:

محدوده لایمستون ۵۰۱ در فاصله ۴۲ کیلومتری شمال­غرب خرم‌آباد، ۵ کیلومتری شمال شهرستان سراب دوره و یک کیلومتری شمال روستای دره بادام واقع شده است. مسیر دسترسی به محدوده از طریق جاده خرم آباد- کوهدشت به سمت سراب دوره میسر می‌باشد.

 موقعيت جغرافيايي محدوده ۵۰۱ (برگرفته از نقشه  google landscape با استفاده از نرم‌افزار SAS planet). به همراه مختصات چهارگوش آن

وضعیت محدوده در سامانه کاداستر

دارای پروانه بهره برداری است و دارای فعالیت های قدیمی معدنکاری متعلق به دهه ۷۰ می باشد.

زمین شناسی اقتصادی

محدوده دارای سنگ ساختمانی در رده سنگ های گوهره می باشد که به صورت یک لایه ضخیم با شیب کم،  به رنگ کرم و بافت استخوانی مشاهده می گردد .

 

از لحاظ ساختاری، محدوده لایمستون ۵۰۱ در زون ساختاری زاگرس چین‌خورده واقع شده است. این محدوده در بخش جنوب غربی برگه‌ زمین‌شناسی۱:۱۰۰۰۰۰ الشتر و قسمت غربی از نیمه شمالی برگه ۱:۲۵۰۰۰۰ خرم آباد قرار گرفته است. قدیمی­ترین واحد رخنمون یافته در این محدوده، واحد سنگی امیران (Am) به سن پالئوسن می‌باشد که در سمت شمال­غرب محدوده مشاهده می­شود. سازند امیران توسط گسلش معکوس بر روی واحد کشکان (Kn) و آسماری – شهبازان (As-Sh) قرار گرفته است (شکل ۲). لایه لایمستون مورد نظر که به لحاظ معدنی مستعد می‌باشد، جزئی از سازند آسماری – شهبازان محسوب می‌گردد.

ضخامت سازند کشکان در محل برش نمونه،۳۷۰ متر بوده و اساساً از کنگلومرا، ماسه­سنگ­هاي درشت دانه، شیل‌ها و سیلتستون و به ندرت لایه­هاي آهکي به رنگ­هاي قرمز تیره، سبز و خاکستري تا قرمز قهوه­اي تشکیل شده است . این سازند در سمت غرب محدوده و در هسته تاقدیس  رخنمون دارد. عمده رخنمون سنگی در این محدوده را واحد آهکی- دولومیتی آسماری- شهبازان به سن الیگوسن تشکیل داده است. سازند مذکور در محدوده ۵۰۱ با روند لایه­بندی شمال­غرب- جنوب­شرق و با شیب متوسط ۱۵-۲۰ درجه به سمت جنوب‌غرب مشاهده می­شود.

 موقعیت محدوده لایمستون ۵۰۱ بر روی نقشه زمین شناسی ۱:۱۰۰۰۰۰ الشتر.

 برش ساختاری A-B  از محدوده لایمستون ۵۰۱ .

 تصویر ماهواره‌ای از واحد سنگی کشکان (Kn) و آسماری (As) (سمت غرب محدوده)

  نقاط برداشت شده در دره اصلی محدوده معدنی ۵۰۱

ب: انجام مطالعات زمین شناسی

در ابتدای شروع محدوده معدنی با توجه به شیب لایه لایمستون، قسمت‌های تحتانی این لایه در زیر سطح مدفون شده و تا زمان انجام عملیات حفاری امکان تعیین دقیق ضخامت زیر سطحی وجود ندارد ولی با طی مسیر به سمت شمال ضخامت بیشتری قابل مشاهده است. آثار حفاری‌ و برداشت‌های قدیمی به صورت آثار نعل و پارس کاملاً مشهود می‌باشد. سطح بالای این لایمستون را توالی نازک لایه در ضخامت‌های کمتر از یک متر تشکیل داده است که جزئی از بخش باطله بالایی محسوب می‌گردند. لایسمتون این

ایستگاه به رنگ کرم بوده و دارای حالت استخوانی و بدون حفره می‌باشد. در نمونه دستی، رگه و رگچه رنگی مشاهده نگردید .

 نمایی از توالی نازک لایه در سطح، ب: ضخامت رخنمون لایه اصلی بر روی سطح و ج: نمونه دستی لایمستون در اولین نقطه برداشت

ج: انجام مطالعات تکتونیکی

محدوده ۵۰۱ در یال شمالی ساختار چین خوردگی ناودیسی با روند شمال­غرب- جنوب­شرق و با میل به سمت جنوب شرق واقع شده است. در قسمت مرکزی محدوده، تاقدیسی هم روند با ناودیس با رخنمون سازند کشکان در هسته تاقدیس مشاهده می­شود که توسط گسلشی با روند شمال­شرق- جنوب­غرب قطع شده است. سازند آسماری- شهبازان در سمت شرق محدوده با جهت شیب به سمت جنوب غرب و با شیب میانگین ۱۵ تا ۲۰ درجه مشاهده می­شوند. در سمت شمال محدوده ۵۰۱ سازند امیران با ترکیب شیل خاکستری و کنگلومرای ضخیم لایه توسط گسلش معکوس بر روی سازند کشکان قرار گرفته است  .

 موقعیت ساختار ناودیس به همراه محدوده ۵۰۱ (کادر بنفش رنگ) و معادن فعال.

یکی از ویژگی های شاخص سازند آهکی آسماری-شهبازان در این محدوده، وجود درزه­های منظم و سیستماتیک می­باشد. در شکل ۸ دسته درزه­های منظم و عمود بر هم مشاهده می­شوند. به طور کلی سه دسته درزه منظم و تقریبا عمود بر هم را می‌توان در این محدوده در نظر گرفت. این موضوع نشان دهنده ارتباط تشکیل درزه­ها با چین خوردگی منطقه می­باشد. علاوه بر این درزه های مزدوج نیز با فراوانی کمتری در این محدوده مشاهده می­شوند.

 نمایی از درزه­های عمود برهم در سازند آسماری- شهبازان.

د: انجام مطالعات شیمیایی

بر اساس نتایج حاصل از آنالیز به روش XRF و با توجه به وجود ۹۷/۲۹ درصد CaO و مقادیر بالای MgO به میزان ۴۲/۲۱ درصد، ترکیب شیمیایی سنگ در فاز دولومیت(کربنات مضاعف کلسیم و منیزیم) قرار می‌گیرد.  بر این اساس سیلیس (SiO2) با مقدار ۸۷/۰ درصد از مقادیر پایینی برخوردار می‌باشد (جدول ۱) (مربوط به یکی از نمونه‌ها).

 نتیجه آنالیز XRF نمونه برداشت شده از ایستگاه DAB 3

ه: انجام مطالعات میکروسکپی

در نمونه های مورد مطالعه هیچ‌گونه ساختار رسوبی اولیه دیده نمی‌شود. می‌توان اینگونه عنوان نمود که سنگ آهک اولیه به طور کامل تحت تأثیر فرآیند دولومیتی‌شدن قرار گرفته است. بلورهای ریز دولومیت از نظر بافتی به صورت کاملاً متراکم هستند و از نظر اندازه نیز تقریباً یکنواخت می‌باشند. بلورهای دولومیت به صورت بی‌شکل مشاهده می‌گردند (مربوط به یکی از نمونه‌ها).

 بافت موزائیکی در بلورهای بی شکل دولومیت (نور پلاریزه – بزرگنمایی ۱۰۰ برابر) ب: نمای میکروسکوپی از بلورهای دولومیت به همراه دانه‌هایی از کانی اوپک (نور پلاریزه – بزرگنمایی ۴۰۰ برابر)